Հովհանես Թումանյանի մեծ ցավը այնն էր որ մարդիկ չեին ճանաչում նրանց հայրենիքը,ազգը,գիրն ու գրականությունը։Նրանք նույնիսկ թերի են ճանաչում իրենց գրականությունը,նրանք վախենում էին գումար ծախսել գիրք գնելու համար։
Մենք մեզ չենք հարգում ուր մնաց օտարները հարգեն։
Եվ եթե ճշմարիտ էսպես է, սրանից հետո էլ ի՛նչ ուղիղ ճանապարհի կարող է լինել էս դրության մեջ գտնվող ժողովուրդը, ի՛նչ արժանապատվության զգացմունք կարող է ունենալ և ի՛նչ հարգանք հենց դեպի իրեն: Եվ ի՛նչպես կարող է պատահել, որ մեզ սիրեն ու հարգեն օտարները, երբ պարզ տեսնում են, որ մենք, որպես առանձին ժողովուրդ, չունենք ինքնուրույն պատկեր ու բովանդակություն և հանդիսանում ենք միմիայն իր աղավաղումը։
Էլիզա Այվազյան 