Էլիզա Այվազյան

Գտիր ընդգծված բառի լրացումները (որոշիչ) և դիտարկիր:
Ջրով լվացվեց: – Զուլալ ջրով լվացվեց: Սարերից եկող ջրով լվացվեց: Լվացվեց ջրով, որ ձնհալից էր առաջացել:
Նախադասության մեջ գոյականական անդամի լրացումը (որոշիչը) արտահայտվում է.

1. Բառերով
2. Բառակապակցություններով
3. Նախադասություններով
   Նախադասության գոյականական անդամին ավելացրու երեք տեսակի որոշիչ:
   • Կարմիր ծ աղիկներն օրորվում էին:
   • Դամբարանից զարմացած դուրս եկան:
   • Ուշադիր հետևում էինք անցորդին:
   • Աշխատում էր կավով:
   • Ընկերոջից նեղացել է:
   Որոշիչի կետադրությունը:
   Սրտաբուխ ձայնը ուշքի բերեց նրան: – Ձայնը սրտաբուխ ուշքի բերեց նրան:
   Սրտաբուխ, մտերիմ ձայնը ուշքի բերեց նրան: – Ձայնը՝ սրտաբուխ, մտերիմ, ուշքի բերեց նրան:
   Գարնան երեկոյի նման գգվող մի ժպիտ թառել էր դեմքին: – Մի ժպիտ՝ գարնան երեկոյի նման գգվող, թառել էր դեմքին:
   Հեռագիրը, որ բերել էին գիշերը, բոլորին զայրացրեց:
   Կետադրիր:
   • Զվարթ կատակաբան ընկերս ՝շուրջն էր հավաքել բոլոր հյուրերին:
   • Կանաչազարդ դաշտավայրը ցողված վաղորդյան մարգարիտներով ՝վառվում էր ծիածանի ամենանուրբ գույներով:
   • Մայրամուտին ՝ծովը շառագույն ու հանդարտ ,հանկարծ ալեկոծվեց:
   • Ուսից կախված էր լեփ-լեցուն զինվորական մի պայուսակ բոլորովին նոր չօգտագործված:
   • Զանգը որ կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխն էր գցել բոլորին հավաքում էր եկեղեցում:
   • Ծաղիկը որ արևի հետ բարձրացնում էր գլուխը դաշտում կարծես միակն էր:
   • Անտառային հավերժահարսի նման մի աղջիկ հանկարծ փայտահատին մոտեցավ:
   • Մի աղջիկ խուճապահար թռչունի նման դուրս թռավ անտառից:
   • Մի օր սուրճի արևելյան յուրօրինակ սպասք էր գնել փոքրիկ բաժակներով ոսկեօծ սրճամանով:
   • Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը որոնք զրկվել էին կենսական փայլից:

Ավելացրու որոշիչներ՝ ուղղորդվելով կետադրությամբ:
• …., ….. լեռների ստվերները, ………., ծածկել էին դաշտերը՝ ……:

1.Мы уже рассказали вам этот текст .

2.Вчера друзья поздравляли мне день рождения .

3.однажды я пригласила своих друзей в кино.

4.она переводила эту книгу.

5.Моя сестра вчера выступала на концерте.

Вышел сеятель сеять. И когда он сеял, иное упало при дороге, и налетели птицы и поклевали то. Иное упало на места каменистые, где немного было земли, и скоро взошло, потому что земля была неглубока. Когда же взошло солнце, увяло, и, как не имело корня, засохло. Иное упало в терние, и выросло терние и заглушило его. Иное упало на добрую землю и принесло плод: одно во сто крат, а другое в шестьдесят, иное же в тридцать.
Вы же выслушайте значение притчи о сеятеле: ко всякому, слушающему слово о Царствии и не разумеющему, приходит лукавый и похищает посеянное в сердце его — вот кого означает посеянное при дороге. А посеянное на каменистых местах означает того, кто слышит слово и тотчас с радостью принимает его; но не имеет в себе корня и непостоянен: когда настанет скорбь или гонение за слово, тотчас соблазняется. А посеянное в тернии означает того, кто слышит слово, но забота века сего и обольщение богатства заглушает слово, и оно бывает бесплодно. Посеянное же на доброй земле означает слышащего слово и разумеющего, который и бывает плодоносен, так что иной приносит плод во сто крат, иной в шестьдесят, а иной в тридцать.

Эта притча научила меня слышать и принимать слово Божие

Տասներկուերորդ դարի ձեռքի տակ գտնվող օբստրուրա:
Սովորաբար ենթադրվում է, որ լուսանկարը նկարահանվել է մեկ անձի կողմից: Երբ 1839 թվականին լուսանկարչական գործընթացը լայնորեն հայտնի դարձավ, նրա անունը սերտորեն կապված էր այս գյուտի հետ: Բայց այս «մեկ անձը», Դագուերը, իսկապես, առաջին լուսանկարն էր: Այն պատրաստել է մեկ այլ մարդ `Ջոզեֆ Նիկիֆոր Նիփսը, տասնութ տարի առաջ Դագերրը 1839 թ. Իր կարեւոր ուղերձը հրապարակեց: Իսկ Dager Fox Talbot- ի ուղերձից չորս տարի առաջ ստացել էր թղթի բացասական պատկերը (մեկ քառակուսի թվի չափը), որը տեղադրված էր լուսանկարչական ապարատի մեջ: Նույն թվականին, 1839 թ.-ին, Հիպպոլիտ Բայարդարը դրսեւորեց դրական տպավորություններ Փարիզում, եւ Ջոն Հերշելը կարդաց Թագավորության հասարակության մեջ (Անգլիայի Գիտությունների ակադեմիա) իր զեկույցը, որը հորինել էր հիպոսուլֆիթ սոդայի, նույն hypersulfite- ի օգտագործած լուսանկարները ամրագրելը, որն օգտագործվում է յուրաքանչյուր լուսանկարչական լաբորատորիայում .

Սյունիքի ազատագրական պայքար, 1722-1730 թվականներին սկսված ազատագրական շարժում պատմական Սյունիք նահանգի բնակչության մասնակցությամբ։ Դրա նպատակն էր կասեցնել թուրքական հարձակումը դեպի Արևելյան Հայաստան, երկրամասը մաքրել օտար զորքերից ու ազատագրել այն։ Ժամանակագրական հերթականությամբ համընկել է Արցախի ազատագրական պայքարին (1724-1731)^[1]:

Արևելյան Հայաստանում այդ ժամանակ իշխում էին Բագրատունիներից, Սյունիներից ու Առանշահիկներից սերող ազնվական տոհմերի ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ Հասան-Ջալալյանների, Դոփյանների, Պռոշյանների, Օրբելյանների, Վաչուտյանների, Զաքարյանների և Կյուրիկյանների շառավիղները, ովքեր իրենց վերահսկողության տակ ունեին ոչ ընդարձակ կալվածքներ։ Պարսիկները նրանց «մելիք» էին անվանում (արաբ․՝ ملك՝‎‎ թագավոր)։ Նրանցից բացի հայ ժողովրդի շահերը ներկայացնում և հայերին համախմբում էր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, որի նստավայրը 1441 թվականից գտնվում էր Էջմիածնում^[2]:

1677 թվականին կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցին Էջմիածնում գումարում է գաղտնի ժողով, որին մասնակցում էին հոգևոր ու աշխարհիկ 12 գործիչներ, այդ թվում՝ Սյունիքի ու Արցախի մելիքներից ոմանք^[3]: Եվրոպական պետությունների օգնությանը դիմելու նպատակով կազմված պատվիրակությունը 1678 թվականի վերջերին Հակոբ Ջուղայեցու գլխավորությամբ հասնում է Կոստանդնուպոլիս: Այդտեղ երկու տարի անց հիվանդությունից մահանում է Հակոբ Ջուղայեցին։ Պատվիրակության հետ մեկնած Իսրայել Օրին, ճանապարհվում է Իտալիա, ապա Ֆրանսիա, որտեղ անցնում է զինվորական ծառայության։ Այնուհետև տեղափոխվում է Գերմանիա, հաստատվում Դյուսելդորֆ քաղաքում։ Օրին տեղի իշխան Հովհան Վիլհելմի հետ քննարկում է Հայաստանի ազատագրության հարցը, որից հետո այցելում է Հայաստան՝ տեղում իրավիճակին ծանոթանալու և բանակցություններ վարելու համար^[4]:

Արցախի ազատագրական պայքարը սկսել է 1724-1731 թվականներին: Այն ազատագրական շարժում էր պատմական Արցախ նահանգի տարածքում ձևավորված հայկական մելիքությունների գլխավորությամբ։ Դրա նպատակն էր կասեցնել թուրքական հարձակումը դեպի Արևելյան Հայաստան, երկրամասը մաքրել օտար զորքերից ու ազատագրել այն։ Ժամանակագրական հերթականությամբ այն համընկել է Սյունիքի ազատագրական պայքարին (1722-1730):

18-րդ դարի սկզբին հայ ազատագրական շարժման առաջնորդներից Իսրայել Օրին մեկնել էր Ռուսական կայսրության մայրաքաղաք Սանկտ Պետերբուրգ՝ Պետրոս Մեծից (1682-1725) օգնություն խնդրելու և Արևելյան Հայաստանն ազատագրելու և հայոց պետականությունը վերականգնելու նպատակով: Ստանալով կայսեր համաձայնությունը՝ նա մեկնում է Հարավային Կովկաս և Իրան՝ որպես ռուսական բանակի սպա և դեսպան։ 1711 թվականին Ռուսաստան վերադառնալիս Օրին մահանում է, և պատվիրակությունը հետ է գալիս Հայաստան:

Մի քանի տարի անց Սեֆյան Պարսկաստանում սկսում են գահակալական կռիվներ։ 1722 թվականին աֆղանների զորահրամանատար Միր Մահմուդը գրավում է մայրաքաղաք  Սպահանը: Երկրում սկսում է խառնաշփոթ ու անիշխանություն, իսկ գահաժառանգը փախչում է Թավրիզ: Օգտվելով դրությունից՝ Օսմանյան սուլթան Ահմեդ III-ը (1703-1730) հարձակվում է Իրանի հյուսիսային տիրույթների՝ Հայաստանի,  Վրաստանի ու  Շիրվանի վրա: Միևնույն ժամանակ Հյուսիսային պատերազմի հաղթական ավարտից հետո Հարավային Կովկաս է արշավում Պետրոս Մեծը:

Արցախում այդ ժամանակ իշխում էին Բագրատունիներից ու Առանշահիկներից սերող ազնվական տոհմերի ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ Հասան-Ջալալյանների, Դոփյանների, Պռոշյանների ու Օրբելյանների շառավիղները, ովքեր իրենց վերահսկողության տակ ունեին ոչ ընդարձակ կալվածքներ։ Պարսիկները նրանց «մելիք» էին անվանում (արաբ․՝ ملك`‎‎ թագավոր)։ Վրաց թագավոր Վախթանգ VI-ի (1716-1724) գլխավորությամբ հայ ազատագրական ուժերը պատրաստվում են միասնաբար հանդես գալ թուրք-պարսկական լծի դեմ։

Համեմատություն

Արցախումը պայքարը եղել է հայկական մելիքությունների գլխավորությամբ, իսկ Սյունիքում ՝  Սյունիք նահանգի բնակչության մասնակցությամբ: Այսինքն, ղեկավարությունը, մելիքությունները ավելի շատ ներդրումներ էին ունենում, իսկ Սյունիքում բնակչությունը պայքարում էր իր հնարավորությունների առավելագույն չափով: Արցախի ազատագրական պայքարի ընթացքում 18-րդ դարի սկզբին հայ ազատագրական շարժման առաջնորդներից էր Իսրայել Օրին, իսկ Սյունիքի ազատագրական պայքարի ընթացքում Արևելյան Հայաստանում այդ ժամանակ իշխում էին Բագրատունիներից,  Սյունիներից ու Առանշահիկներից սերող ազնվական տոհմերի ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ Հասան-Ջալալյանների,  Դոփյանների,  Պռոշյանների,  Օրբելյանների,  Վաչուտյանների, Զաքարյանների և Կյուրիկյանների շառավիղները, ովքեր իրենց վերահսկողության տակ ունեին ոչ ընդարձակ կալվածքներ։ Արցախի ազատագրական պայքարի ընթացքում, վրաց թագավոր Վախթանգ VI-ի (1716-1724) գլխավորությամբ հայ ազատագրական ուժերը պատրաստվում են միասնաբար հանդես գալ թուրք-պարսկական լծի դեմ, իսկ Սյունիքի ազատագրական պայքարի ընթացքում,  Օրին տեղի իշխան Հովհան Վիլհելմի հետ քննարկում է Հայաստանի ազատագրության հարցը, որից հետո այցելում է Հայաստան՝ տեղում իրավիճակին ծանոթանալու և բանակցություններ վարելու համար, այսինքն, երկու դեպքում էլ կար միասնականություն, համախմբվածություն և պայքար ու ինտենսիվ գործողություններ։